Volgens een onderzoek uit 2019 kijken we gemiddeld 3 uur en 5 min per dag naar de televisie. En al zal ik daar zelf wel een eindje onder zitten, ik doe toch behoorlijk mee. De laatste jaren blijft er voor mij alleen nog sport over, het nieuws en een beetje muziek. De meeste programma’s kan ik namelijk niet lang aanzien, omdat er impliciet of expliciet zoveel anti-christelijke rotzooi mee wordt uitgestrooid. U kunt zelf bedenken over welke programma’s ik het heb, dus ik hoef daar geen hele litanie van op te noemen. Maar daarmee is de gemiddelde Nederlander dus 3 uur en 5 min. per dag verbonden. Hoe immens groot is niet de kloof met ons, hier in de kerk, die toch op zoek zijn naar een heel ander soort verbondenheid. Komt dat ooit nog bij elkaar?

In deze tijd tussen Pasen en Pinksteren, lezen we na de verhalen over de verschijningen van Jezus nog twee krachtige parabels van Johannes over wie Jezus eigenlijk is. Vorige week hoorden we Hem zeggen; Ik ben de Goede Herder, vandaag; Ik ben de ware wijnstok. Volgende week zal Jezus ons de opdracht geven om Zijn liefde na te volgen, om vervolgens Zijn missie af te sluiten met Zijn terugkeer naar de Vader in de hemel. Een subliem gekozen beeld, dat van de wijnstok, want het geeft zuiver aan wat je als mens kunt doen. Je máákt niet zelf de vruchten van je leven, ze groeien vanzelf. Vruchten worden je gegeven als je verbonden blijft met de stam, waar je uit voortgekomen bent. En de stam waar wij uit voortgekomen zijn, dat is ons Doopsel, dat is onze Schepper, dat is God zelf, in Jezus tastbaar geworden onder ons, door de tijd heen gedragen door onze moeder de Kerk. Zonder hen kunnen wij niets.  

Het is een spanningsveld dat ons het hele leven zal blijven prikkelen. Enerzijds de niet mis te verstane woorden uit de tweede lezing; “Wij moeten niet liefhebben met woorden en leuzen, maar met concrete daden”, anderzijds de ervaring dat we in onze kleinmenselijke zwakheid zo vaak te kort schieten op het vlak van die concrete liefde. Een probleem daarbij is ook dat niemand ons eens en voor altijd zeggen kan; “als je nou dit…. of dat….. doet, dan zit je helemaal goed, dan ben je er klaar mee”, Nee, het leven beweegt. Elke dag opnieuw staan wij voor andere keuzes en andere vragen die wij proberen te beantwoorden vanuit de christenmens die we zijn. Ieder op een eigen manier want er zijn geen twee mensen op dezelfde manier geroepen. En geen enkele mens die zich christen noemt kan ooit helemaal “klaar” zijn met die vruchtbaarheid; ook niet als je oud, ziek, gehandicapt, of zelfs stervende bent. Want de manier waarop je met je ziekte, met je handicap, of met de dood omgaat, dat kan voor jezelf en voor een ander nog van enorm belang zijn. Hoe jij ruimte geeft aan de Geest van Christus die tot in je laatste ogenblik door je heen wil stromen. Ik heb het gezien aan mijn eigen moeder. Hoe zij zich geweerd heeft, eerst na de dood van haar jonge echtgenoot, kort daarop gevolgd door het verongelukken van haar tweede dochtertje. Mijn moeder kan niet bogen op prestaties die haar beroemd gemaakt hebben, maar zeker weten dat zij, op een eenvoudige manier, vrucht gedragen heeft, in de zin die Jezus bedoelt. Op zijn minst heeft ze mij op die stam weten te enten die geloof heet.

Verbonden blijven. Dat is het kernthema van het Evangelie. Niet zo af en toe eens een keertje, als het toevallig goed uitkomt. Niet omdat anderen zeggen dat het moet. Nee, vanuit een aangevoelde noodzaak en eigen keuze jezelf ook een beetje discipline opleggen om die verbondenheid gestand te doen. Dat is van wezenlijk belang. De sapstroom in de druivenstruik moet gaande blijven; bij goed weer gaat ie wat sneller misschien, bij slecht weer wat trager, maar wel gaande blijven. Als de stroom stil staat sterft de twijg vanzelf af. Hoe slordiger je wordt in het dagelijkse gebed, hoe moeilijker het wordt om de aanwezigheid en de steun van God te vinden op momenten dat je Hem nodig hebt. Jezus gebruikt vandaag de wijnstok als beeld om het belang van verbondenheid uit te drukken. Dat ranken die geen vrucht dragen afgehakt worden en in het vuur gegooid, dat klinkt ons nogal hard in de oren. Maar zo belangrijk, wil Jezus zeggen, zo belangrijk, is dat; –verbonden blijven- . Het is gelukkig ook niet de enige parabel die Jezus verteld heeft. We kennen ook het verhaal van de verloren zoon, of die van het verloren schaap. Altijd, zo lang wij in deze wereld leven, is er een weg terug.  

In het Evangelie van Johannes tollen de woorden van verbondenheid in een duizelingwekkend tempo over elkaar heen. “Ik in hen, zij in Mij. Zoals ik in de Vader en de Vader in mij, zo ben Ik in u’. Jezus is niet alleen onze leraar die vanuit de verte zegt wat we moeten doen. Nee. Hij wil in ons zijn! “Wie mijn vlees niet eet en mijn bloed niet drinkt, heeft het leven niet in zich”. Dat is het verbond dat Jezus ons aanbiedt. Hij is in ons, vooral door het vieren van de Eucharistie; “Neemt en eet, dit ben Ik”. Mogen de vruchten van Zijn aanwezigheid in ons te zien zijn, in ons dagelijks leven. Amen.