Toen wij van de week de preken verdeelden zei ik wat stoutmoedig tegen de kapelaan: “Laat mij dit weekend maar preken.” Ik had het Evangelie van vandaag nog niet gezien. Het is wel eens gemakkelijker geweest. Maar niet getreurd; als het niet gemakkelijk is, dan valt er misschien des te meer in te ontdekken.

We vieren vandaag de laatste zondag van het kerkelijk jaar de zondag die je misschien kunt typeren als de opmaat voor Christus Koning. De dagen zijn al een stuk korter, het is donkerder en het wordt kouder. Het is passend dat de Kerk ons zo tegen het einde van het jaar deze apocalyptische lezingen aanbiedt;lezingen die refereren aan het einde der tijden. De eerste lezing is zo’n apocalyptische tekst uit het boek Daniel. Het spreekt over de laatste dingen. Even eerder, in hoofdstuk 7 beschrijft Daniel een visioen, waarin “Iemand als een mensenzoon van een hoogbejaarde, alle heerschappij en koninklijke macht krijgt. “Alle volken en talen brengen hem hun hulde. Zijn heerschappij is een eeuwige heerschappij en zijn koninkrijk gaat nooit ten einde”. Het is het beeld van God die alle macht geeft aan een mensenzoon, een messiaanse figuur van kosmische betekenis. En dat brengt ons bij het proces tegen Jezus in Mattheus 26. Als ze Hem vragen of Hij de Messias is, antwoordt Hij;  “U hebt het gezegd. Maar Ik zeg u: Vanaf nu zult u de Mensenzoon zien zitten aan de rechterhand van de Macht en komen op de wolken des hemels”. Jezus verwijst hier naar het boek Daniel. Hijzelf is diegene waarover Daniel spreekt, degene aan wie God alle macht zal geven. De apocalyptische beelden in Daniel zijn de onthulling van wie Jezus is. En met dit alles in het achterhoofd kunnen we het Evangelie aankijken.

Jezus lijkt hier te spreken over het einde van de wereld, de ineenstorting van de kosmos. “In die dagen zal de zon verduisteren, de maan geen licht meer geven, de sterren van de hemel vallen en de hemelse heerscharen in verwarring geraken”. Er is wat af gefilosofeerd over de vraag wanneer de wereld dan zal vergaan. Jezus zegt er ook nog eens bij dat het zal gebeuren -in deze generatie-? Wat is hier dan toch aan de hand? Als Jezus letterlijk bedoeld had, dat de fysieke kosmos ineen zou storten, dan had Hij hier toch wel een hele pijnlijke vergissing begaan. Hoe kun je dan iets begrijpen van deze apocalyptische beelden?

Apocalyps betekent; onthulling, ontsluieren, openbaren, iets zichtbaar maken. Wat hier ontsluierd wordt is een nieuwe wereldorde, maar dan niet in fysiek kosmische betekenis. Voor de oude mens waren zon maan en sterren van groot belang voor de navigatie; letterlijk wat onze GPS nu is. Mensen zagen aan de plaats van de sterren waar ze naartoe moesten, zoals we dat straks ook weer zien bij de wijzen uit het Oosten. Letterlijke navigatie dus, maar ook de levensrichting werd wel bepaald naar de stand van de hemellichamen. En daarvan zegt Jezus, deze machten die de richting over de dingen op aarde hebben bepaald zullen in verwarring geraken. Er zal een nieuwe wereldorde onthuld worden. Die prachtige tempel, de richtingwijzer van de oude wereld, zal neergaan, maar Jezus zal haar in drie dagen herbouwen. In de eerste brief van Petrus lezen we dat er in Christus een nieuwe hemel en een nieuwe aarde zijn verschenen. Het gaat hier dus niet om de fysieke kosmos, maar om een nieuwe manier om te navigeren  om richting te vinden. Maar hoe zal dat gebeuren? Nu nog? In deze generatie, de generatie van Jezus zelf.  

Het antwoord ligt in Zijn dood en verrijzenis. Het paasmysterie. De dood van Christus vindt plaats onder de oude wereld van de machten; dat is Rome, dat is Israël, dat is de gevallen mensheid, dat is onze gewoonlijke manier van reageren en doen. Het zijn die oude machten van deze wereld die Jezus vernietigen. Maar door Zijn verrijzenis uit de doden wordt een totaal andere wereld onthuld, ontsluierd, geopenbaard. De Verrijzenis uit de doden brengt de wereld een totaal nieuw navigatiepunt, een totaal nieuw richtpunt. Mèt het feit dat we nu weten dat de dood niet het laatste woord heeft, dat de dood niet het einde is van alles, opent zich een totaal nieuw perspectief voor ons.

Elk stukje van het Evangelie getuigt ervan dat er met de komst van Jezus Christus iets heel bijzonders gebeurd is. Iets totaal onverwachts, waarbij de oude wereldorde ten ondergaat om plaats te maken voor een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. De leerlingen worden vermoord omdat ze zich met de verrijzenis, met die nieuwe wereldorde op hun lippen, bewegen in een wereld die reageert vanuit de oude maatstaven. Kijk naar de heiligen. Ze zijn wel in de wereld maar niet van de wereld. Ze reageren niet volgens de patronen die in deze wereld verwacht worden. Ze zijn een beetje vreemd. Denk bijvoorbeeld aan moeder Teresa;  die gaat naar de sloppenwijken van India om daar in de meest erbarmelijke omstandigheden de zieken te verzorgen. Of denk aan Franciscus van Assisië, die geeft alles weg en leeft verder op het absolute bestaansminimum. Is hij gek geworden? Ja, voor de oude wereld, nee voor de mens waarin God regeert. Maximiliaan Kolbe ontsnapt op miraculeuze wijze aan de dood, maar hij zegt niet, “Oh, daar heb ik mooi geluk gehad”. Nee, hij geeft zijn leven alsnog voor de vrijlating van een ander. Is hij gek? Hij laat zich niet leiden door de oude maatstaven, maar door de nieuwe wereldorde van de verrezen Christus. Niet meer bang voor de dood, niet meer bang dat dit het einde is. Hij ziet de dingen vanuit het perspectief van de Eeuwige. 

Dit evangelie is niet voor een verre generatie die het ineenstorten van het universum gaat meemaken en ook niet voor sombere onheilsprofeten. Dit Evangelie is er voor ons. Dat wij mogen zien hoe Christus geopenbaard is en dat er in Hem een totaal nieuw leven mogelijk is. Eeuwig leven mogelijk is. Moge Christus daadwerkelijk onze Koning worden. Amen.